TCMB Faiz Kararı ve Piyasalara Etkileri: Detaylı Analiz

TCMB Faiz Kararı ve Piyasalara Etkileri: Detaylı Analiz

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyonla mücadele ve fiyat istikrarını sağlama hedefi doğrultusunda periyodik olarak faiz kararlarını açıklıyor. Bu kararlar, sadece bankaların borçlanma maliyetlerini değil, aynı zamanda Borsa İstanbul’dan döviz kurlarına, kredi faizlerinden tahvil getirilerine kadar tüm finans piyasalarını doğrudan etkiliyor. Geçtiğimiz hafta, 24 Temmuz 2025 Perşembe günü açıklanan son faiz kararı da hem içeride hem de dışarıda yakından takip edildi ve piyasalarda önemli yankılar uyandırdı.

TCMB Faiz Kararı Ne Anlama Geliyor?

TCMB’nin temel faiz aracı, genellikle haftalık repo faiz oranıdır. Bu oran, bankaların TCMB’den borç alırken ödedikleri faizi belirler ve piyasadaki para arzını ve kredi koşullarını şekillendirmede kilit rol oynar. Faizin artırılması, genellikle enflasyonu düşürmek ve döviz kuru istikrarını sağlamak amacıyla para politikasının sıkılaştırılması anlamına gelirken; faiz indirimi ise ekonomiyi canlandırmak ve yatırımları teşvik etmek için gevşek para politikasına işaret eder.

Son Faiz Kararı ve Gerekçeleri: 300 Baz Puanlık İndirim

Son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında TCMB, politika faizini yüzde 46 seviyesinden 300 baz puanlık bir indirimle yüzde 43’e çekme kararı aldı. Bu karar, piyasa beklentilerinin bir kısmını aşarak dikkat çekti. TCMB’nin açıklamasına göre, bu kararın alınmasındaki temel gerekçeler şunlar oldu:

• Enflasyon Görünümü: TCMB, enflasyonun ana eğiliminin Haziran ayında yatay seyrettiğini belirtirken, Temmuz ayında aya özgü unsurlarla geçici bir artış beklendiğini ifade etti. Bu, gelecek dönemde enflasyonda belirgin bir düşüş öngörülmediği ancak artış hızının kontrol altında tutulduğu mesajını veriyor.
• Talep Koşullarının Dezenflasyonist Etkisi: Yakın döneme ilişkin veriler, talep koşullarının dezenflasyonist etkisinin arttığını gösteriyor. Yani, ekonomideki talebin yavaşlaması, fiyat artışları üzerindeki baskıyı azaltmaya başlamış durumda.
• Küresel Ekonomik Gelişmeler: Jeopolitik gelişmeler ve küresel ticarette artan korumacılığın dezenflasyon sürecine olası etkileri yakından takip ediliyor. Bu dış faktörler, para politikası kararlarında dikkate alınan önemli unsurlar.
• Fiyatlama Davranışları ve Enflasyon Beklentileri: Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ediyor. Bu da TCMB’nin temkinli adımlar atmasına neden olan bir diğer faktör.

TCMB, fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceğini ve bu duruşun talepte dengelenme, Türk Lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtasıyla dezenflasyon sürecini destekleyeceğini vurguladı.

Piyasalara Yansımaları: Kimler Nasıl Etkilendi?

TCMB’nin faiz kararları, finansal piyasaların en hassas olduğu konuların başında gelir. Son 300 baz puanlık indirim sonrası piyasalarda şu etkiler gözlendi:

• Döviz Kurları (Dolar/TL, Euro/TL): Faiz indirimi sonrası Türk Lirası üzerinde bir miktar baskı oluştu ve döviz kurlarında yukarı yönlü hareketler görüldü. Karar öncesi Dolar/TL 46,10 seviyelerindeyken, indirim sonrası 46,60 seviyelerine yükseldi. Bu durum, düşük faiz ortamında yatırımcıların dövize yönelme eğilimini gösteriyor.
• Borsa İstanbul (BIST 100): Faiz indirimleri genellikle Borsa İstanbul’u olumlu etkiler. Zira şirketlerin borçlanma maliyetleri düşer ve bu da kârlılıklarını artırabilir. Kararın ardından BIST 100 endeksinde özellikle bankacılık, inşaat ve ulaştırma hisselerinde alımlar artış gösterdi.
• Kredi Faiz Oranları: Ticari kredilerden konut ve taşıt kredilerine kadar tüm kredi faiz oranları, politika faizindeki değişimlerden etkilenir. Faizin düşmesiyle, bankaların kredi maliyetlerinde de bir rahatlama beklentisi oluştu.
• Tahvil ve Bono Piyasası: Devlet tahvilleri ve özel sektör bonolarının getirileri, politika faizine paralel olarak hareket eder. Faiz indirimi, tahvil getirilerinde düşüşe neden olabilir.

Gelecek Beklentileri ve Yatırımcılar İçin Notlar

TCMB’nin bu kararı sonrası gözler, sonraki PPK toplantılarına ve açıklanacak makroekonomik verilere çevrildi. Bir sonraki Para Politikası Kurulu toplantısı 11 Eylül 2025 Perşembe günü gerçekleştirilecek ve faiz kararı aynı gün saat 14:00’te kamuoyuna duyurulacak. Politika metninde ilk kez “adımların büyüklüğü” ifadesinin yer alması, TCMB’nin enflasyon görünümüne odaklı, toplantı bazlı ve ihtiyatlı bir yaklaşımla hareket edeceği sinyalini veriyor. Enflasyonun seyrine, küresel ekonomik görünümdeki değişimlere ve hükümetin ekonomik politikalarına bağlı olarak TCMB’nin faiz adımları şekillenmeye devam edecektir.

Yatırımcıların, bu süreçte piyasa dalgalanmalarına karşı dikkatli olmaları, diversifiye edilmiş bir portföy stratejisi izlemeleri ve uzun vadeli hedeflerine odaklanmaları önem taşıyor. Faiz kararları tek başına piyasaların yönünü belirlemese de, genel ekonomik tablo ve beklentilerle birlikte değerlendirildiğinde önemli bir göstergedir.