Pizza endeksi nedir sorusu tekrardan gündem oldu. Pizza Endeksi, özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde, büyük uluslararası gelişmeler yaşanmadan hemen önce devlet dairelerinden — özellikle Pentagon ve Beyaz Saray gibi kritik merkezlerden — verilen ani ve izlenebilir paket yemek siparişlerindeki artışı ifade eden gayriresmî bir göstergedir.
Her ne kadar adı “pizza” olsa da, bu endeks sadece pizzayla sınırlı değildir. Genel olarak dışarıdan verilen tüm yiyecek siparişlerini kapsar. Güvenlik ve diplomasi alanında çalışanlar arasında, bu tür sipariş yoğunlukları kritik kararların ya da acil toplantıların habercisi olarak yorumlanır.
Teorinin Kökeni: Soğuk Savaş’tan Sosyal Medyaya
Bu teorinin geçmişi Soğuk Savaş dönemine kadar uzanır. O dönemde Sovyet istihbaratının, belirli bölgelerdeki yemek siparişlerini takip ederek hangi alanlarda hareketlilik olduğunu anlamaya çalıştığı öne sürülür. Özellikle askeri ve istihbari binalarda yoğun siparişin gözlemlenmesi, o bölgede olağandışı bir durumun yaşanmakta olduğuna dair ipuçları sunuyordu.
Günümüzde ise bu endeks, sosyal medya kullanıcılarının gözlemleriyle sürdürülen bir izleme biçimine dönüşmüştür. Artık devlet sırlarını deşifre etmeye çalışan ajanlara gerek yok; sadece birkaç restoranın çevrim içi sipariş verilerini takip eden meraklı gözler yeterli olabiliyor.
Gerçek Yaşamdan Örnekler
Bu teoriyi destekleyen birkaç çarpıcı örnek, Pizza Endeksi’nin gündeme oturmasını sağlamıştır:
1990 yılında, bir Domino’s şube sahibi, CIA binasına bir gecede çok sayıda pizza teslim ettiğini açıkladı. Ertesi gün, Irak’ın Kuveyt’i işgali başladı.
13 Nisan 2024’te, İran’ın İsrail’e düzenlediği drone saldırısından hemen önce, ABD’deki bazı bölgelerde restoran yoğunluğu yaşandı. Aynı zamanda eğlence mekanlarının olağandışı biçimde boş olduğu gözlemlendi. Bu durum sosyal medyada hızla yayılarak endeksin doğruluğuna yönelik ilgiyi yeniden canlandırdı.
Pizza Endeksi Yine Doğru Çıktı
13 Haziran 2025’te İsrail’in başlattığı operasyonun hemen öncesinde Pizza Endeksi yeniden dikkatleri üzerine çekti. X (eski adıyla Twitter) platformunda gece saatlerinde viral olan paylaşımlar, ABD’nin karar alma mekanizmalarının yer aldığı bölgelerdeki restoranlarda belirgin bir hareketlilik olduğunu gösteriyordu.
Bu restoran yoğunluğu dikkat çekerken, aynı bölgelerdeki eğlence mekanlarının normalden daha boş olması da gözlerden kaçmadı. Bu eş zamanlı durum, bir krizin ya da önemli bir diplomatik gelişmenin yaklaşmakta olduğuna dair güçlü bir sinyal olarak değerlendirildi.
Eğlencelik mi, Yoksa Ciddi Bir Göstergemi?
Elbette Pizza Endeksi, klasik bir ekonomik gösterge ya da bilimsel bir veri analizi yöntemi değildir. Ancak “alışılmışın dışındaki göstergeler” arasında yer alarak, özellikle jeopolitik gelişmeleri takip edenler için alternatif bir erken uyarı sistemi gibi işlev görebilir. Endeki takip etmek için aşağıdaki hesap en popüler hesaplardan biri.
Sonuç
Pizza Endeksi, her ne kadar gayriresmî ve alışılmışın dışında bir gösterge olsa da, geçmişteki örnekler dikkate alındığında önemli uluslararası gelişmeler öncesinde dikkat çekici bir öngörü potansiyeli sunduğu görülmektedir. Devlet kurumlarına ait bölgelere yönelik ani yemek siparişi artışları, karar alma süreçlerinde olağandışı bir hareketliliğe işaret edebilir.
