Borsa sektörü içerisinde farklı değerler ile karşılaşmak mümkündür. Her biri de yatırımcıların en doğru araçların kullanımını sağlayacak şekilde oluşturulmaktadır. İnsanların etik değerlere, firmalarının kuruluş amaçlarına, yatırım ve kazanım önceliklerine göre farklı özellikleri barındırabilmektedir. Bunlardan bir tanesi de hiç şüphesiz pek çok yatırımcının son zamanlarda dikkatini çeken katılım endeksidir. Daha çok borsa piyasasında kendi değerlerine uygun bir borsa endeksi arayan ve yatırım ile ilk kez bir araya gelen yatırımcılar için katılım endeksi merak uyandırmaktadır.
Katılım Endeksi Ne Demek?
Katılım endeksi, borsa piyasasında özellikle İslami değerlere göre yer alan şirketler içindir. Yatırımcıların, dini-etik kurallara dayalı olarak yatırım yapmalarına olanak sağlamaktadır. Yatırımcılara özel olarak sektörde yer alan katılım endeksi, İslami finans değerlerini ön plana çıkaran firmaların hisse senetlerini barındırmaktadır. Bu yatırımcılara spesifik olarak şeffaf bir yatırım seçeneği sunmaktadır. İnsanlar alkol, sigara, bahis ve kumar gibi firmaların hisse senetlerinden ve faizden uzak durmak istediklerinde katılım endeksi hisseleri alternatif olmaktadır.
Katılım Endeksinin Önemi
Her geçen dönemde finans ve borsa sektöründe daha fazla katılımcı ile karşılaşılmaktadır. İnsanlar gelirlerinin artırımı için borsaya daha sık yönelmeye başlamaktadır. Elbette bu onları kendileri için en doğru yatırım aracı ile bir araya gelmeye yönlendirmektedir. Bu bağlamda son zamanlarda katılım endeksi ile yeni yatırımcılar aynı düzlemde yer alabilmektedir. Katılım endeksi bilindiği gibi Borsa İstanbul’da yer almaktadır. Faize dayalı borsa işlemlerini, bankacılığı istemeyen kişiler için hisse senetlerini bir arada tutmaktadır diyebiliriz. Katılım endeksinin önemi, insanlara kendi etik ve dini değerlerine bakarak borsa endeksi içerisinde seçim özgürlüğü sunmasıdır. Oluşturulan farkındalık ile birlikte insanlar ve şirketler yatırım yapmak istediğinde hisseler arasında belirledikleri şartlara uygun alanlarda yatırım yapabilmektedir.
Katılım Endeksinin Temel Amaçları
Katılım endeksinin temel amaçları aslında bize önemini ve özelliklerini bir arada sunmaktadır. Katılım endeksi ile borsa piyasasına giren bir yatırımcı istediği özelliklerde yatırımı sağlayabilmektedir. Burada özellikle İslami değerler devreye girmektedir. İnsanları finans sektörüne teşvik etmek bir diğer temel amaçtır. Kişiler kendi değer yargıları ile bir yatırıma girmek istediklerinde katılım endeksine uygun mu diye bir karmaşaya düşmeyecektir. Yatırım ve faaliyetlere olan ilgi artacak; faiz, kumar, bahis ve alkol vb. değerlerden uzak durarak yatırımda bulunmak, gelişmek, büyümek isteyen firmalar için bir farkındalık oluşacaktır. Şirketlerin fonlama imkânını geliştirmek yine katılım endeksinin temel amaçları arasında yer almaktadır.
Katılım Endeksinde Bulunan Firmaların Yer Almadığı Faaliyet Alanları
Şirketlerin esas sözleşmesinde aşağıda belirtilen faaliyet alanlarının yer alması durumunda, bu şirketlere ait paylar katılım endeksi kapsamı dışında tutulur. Ancak, bu faaliyetlerin dışında kalan şirketler, diğer tüm kriterleri karşılamaları halinde katılım endeksine dahil olabilir.
- Alkollü içeceklerin üretimi ve ticareti
- Tıbbi amaçlar dışında uyuşturucu madde üretimi ve satışı
- Kumar ve benzeri şans oyunlarıyla ilgili faaliyetler
- Domuz ve domuz ürünlerinin üretimi ve satışı
- Faizli finansal işlemler gerçekleştiren faaliyetler
- Para veya eşdeğer varlıklar üzerinden yapılan vadeli işlem faaliyetleri
- Ahlak ve İslami değerlere aykırı içeriklerin yayınlanması
- İslami prensiplere uygun olmayan eğlence, otelcilik ve benzeri sektörler
- Çevreye ve canlılara ciddi zarar veren sanayi ve ticari faaliyetler
- İnsan genetiği veya biyolojik yapısını değiştirmeyi hedefleyen çalışmalar
- Sağlığa zararlı tütün ürünlerinin üretimi ve satışı
Katılım Endeksinin Türleri Nelerdir?
Yerel ve uluslararası yatırımcılara açık olan, yatırımcılara şeffaf bir rehberlik sunan katılım endeksinin türleri bulunmaktadır. XKTUM, XK100, XK050, XK030, XSRDK ve XKTMT ile yatırımcı şahıslar ve firmalar için farklı temalarda özellikler barındırılmaktadır. Her altı ayda bir olacak şekilde endekse dâhil olan hisse senetleri değerlendirmeye alınmaktadır. Bu türler ile birlikte alkol, kumar, domuz mamulleri ürünlerinin üretimi, faiz işlemlerine dayalı yatırımlar, İslami değerlere aykırı mekân işletmeleri haricinde farklı hisse değerleri ile rahatlıkla işlem yapmak mümkündür.
