FAVÖK EBITDA Nedir? FAVÖK, “Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kâr” anlamına gelir. İngilizcesiyle EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization) olan bu kavram, bir şirketin esas faaliyetlerinden ne kadar gelir elde ettiğini gösterir. Yani şirketin günlük operasyonları ne kadar verimli, bunu anlamamıza yardımcı olur. FAVÖK, özellikle farklı sektörlerdeki firmaların performansını karşılaştırırken, işletme faaliyetlerinin kârlılığını faiz, vergi ve muhasebe yöntemlerinden arındırarak objektif bir gösterge sunar.
Ayrıca Bakınız
Hızlı Özet
FAVÖK (Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kâr), bir şirketin ana faaliyetlerinden ne kadar kâr ürettiğini gösteren temel bir kârlılık ölçüsüdür.
FAVÖK, net kâra; faiz giderleri, vergi giderleri, amortisman ve itfa giderlerinin eklenmesiyle hesaplanır.
FAVÖK Nasıl Hesaplanır?
FAVÖK hesaplaması için birden fazla formül bulunur. Bunlardan en temel formülü:
Bir örnekle açıklayalım:
Net Dönem Kârı: 1.500.000 TL
Vergi Gideri: 250.000 TL
Faiz Gideri: 400.000 TL
Amortisman: 350.000 TL
FAVÖK = 1.500.000 + 250.000 + 400.000 + 350.000 = 2.500.000 TL
Bu durumda şirketin esas faaliyetlerinden elde ettiği kazanç 2,5 milyon TL’dir.
FAVÖK’ün diğer formülleri ise şöyledir
FAVÖK Ne Anlatır?
FAVÖK, net kâra faiz, vergi, amortisman ve itfa giderlerinin eklenmesiyle şirketin esas faaliyetlerinden ne kadar kâr ürettiğini gösterir. Bu sayede farklı finansman tercihleri ya da amortisman politikaları olsa da şirketler arası kârlılık kıyaslaması yapılabilir.
Özellikle yüksek sabit varlıklara sahip sektörlerde (örneğin enerji hatları, üretim tesisleri) FAVÖK, nakit dışı maliyetleri dışarıda bırakarak operasyonel verimliliği daha net görmeyi sağlar. Aynı şekilde yazılım ya da AR-GE ağırlıklı erken aşama teknoloji şirketleri de, lisans ve geliştirme giderlerini amortismanla yansıttıkları için performanslarını FAVÖK ile ifade etmeyi tercih edebilir.
FAVÖK, şirketin borç seviyesi, vergi yükü veya finansman yapısından bağımsız olarak “gerçek nakit yaratma gücünü” ön plana çıkarır. Ancak herkes bu görüşte değil.
Warren Buffett, FAVÖK’ün gerçek maliyetleri göz ardı ettiğini belirterek bu metriğin performansı anlamlı şekilde yansıtmadığını savunur.
FAVÖK’ün Yorumlanması Nasıl Yapılır?
FAVÖK nedir? sorusunun ardından akıllara ilk gelen ise FAVÖK nasıl yorumlanır sorusu oluyor. İki farklı düzlemde inceleyelim.
Yüksek FAVÖK Değeri Ne Anlama Gelir?
Yüksek bir FAVÖK değeri, bir şirketin esas faaliyetlerinden güçlü bir şekilde nakit ürettiğini ve operasyonel açıdan verimli çalıştığını gösterebilir. Bu durum genellikle maliyetlerin iyi yönetildiğine, ürün veya hizmetlerin talep gördüğüne ve işletmenin rekabet gücünün yüksek olduğuna işaret edebilir.
Özellikle teknoloji, yazılım veya danışmanlık gibi düşük sermaye gerektiren sektörlerde yüksek FAVÖK marjları (%30 ve üzeri) oldukça olumlu bir sinyal olarak değerlendirilebilir. Yüksek FAVÖK, aynı zamanda şirketin borçlarını ödeme, yatırım yapma ve temettü dağıtma gibi finansal esneklik sağlayan kararları alma gücünü artırır.
Düşük FAVÖK Değeri Ne Anlama Gelir?
Düşük FAVÖK değeri ise şirketin esas faaliyetlerinden sınırlı bir gelir üretebildiğini, maliyetlerin yüksek olabileceğini veya satış hacminin beklentilerin altında kaldığını gösterebilir. Bu durum, özellikle borçlu şirketler için nakit akışında sorun yaşanmasına neden olabilir.
Ancak bazı sektörlerde bu düşük değerler yapısal olabilir. Örneğin perakende, ulaştırma veya gıda gibi düşük marjlı, yüksek rekabetli sektörlerde FAVÖK marjları doğal olarak daha düşüktür. Bu nedenle düşük bir FAVÖK değeri mutlaka zayıflık olarak yorumlanmamalı, şirketin faaliyet gösterdiği sektör ve rekabet koşulları dikkate alınarak değerlendirilmelidir.
İdeal FAVÖK Değeri Var mı?
Sihirli bir “ideal FAVÖK” değeri yoktur çünkü sektörlere göre değişir. Ancak bazı genel ipuçları vardır:
İdeal bir FAVÖK değeri, sektör, şirketin büyüklüğü, faaliyet modeli ve finansal yapısına göre değişkenlik gösterse de bazı genel ölçütler mevcuttur. Örneğin, bir şirketin yıllık faiz gideri 1 milyon TL ise, en az 2 milyon TL’lik bir FAVÖK değeri güçlü bir performans göstergesi olarak kabul edilir. Çünkü bu oran, şirketin faiz ödemelerini rahatça karşılayabildiğini ve finansal anlamda sağlam bir zeminde olduğunu gösterir.
- Bazı sektörlerde ise FAVÖK marjının %15’in üzerinde olması olumlu karşılanır. Özellikle sermaye yoğun sektörlerde bu oran şirketin maliyetleri kontrol etme ve operasyonlardan güçlü nakit akışı sağlama yeteneğini yansıtır
Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, “iyi” bir FAVÖK oranının sabit bir referansa dayanmadığıdır. Her sektörün kârlılık dinamikleri farklıdır; aynı zamanda şirketin büyüme evresi, borçluluk durumu ve yatırım ihtiyacı gibi faktörler de bu oranın yorumlanmasında belirleyici rol oynar.
FAVÖK ile Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
FAVÖK, nakit akışını göstermez. Şirket kâr ediyor gibi görünse de, kasasında yeterli nakit olmayabilir.
Finansal borçları gizleyebilir. Faiz giderleri dışarıda bırakıldığından, borç yükü yüksek olan şirketler olduğundan daha sağlıklı görünebilir.
Tek başına yatırım kararı vermek için yeterli değildir. Net kâr, faaliyet kârı, borçluluk oranı gibi diğer göstergelerle birlikte incelenmelidir.
Sonuç
FAVÖK, bir şirketin faaliyetlerinden ne kadar sağlıklı gelir elde ettiğini anlamak için güçlü bir araçtır. Özellikle farklı firmaları karşılaştırırken ya da bir şirketin yıllar içindeki performansını izlerken önemli bir göstergedir. Ancak tek başına karar vermek yanıltıcı olabilir. Her zaman diğer finansal oranlarla birlikte değerlendirilmelidir.
1 Yorum
Pingback: FVÖK Nedir? FVÖK EBIT Açılımı Nedir? FVÖK Nasıl Hesaplanır? | Analiz Yatırım