Fiziki altına yatırım, beraberinde saklama, güvenlik ve erişim gibi çeşitli operasyonel zorluklar getirebilir. Bu noktada, ALTIN.S1 sertifikası, yatırımcılara Borsa İstanbul aracılığıyla kolay, düşük maliyetli ve güvenli bir şekilde altına yatırım yapma imkânı sunmaktadır. Ayrıca bu sertifikalar, belirli koşulların sağlanması hâlinde fiziki altına da dönüştürülebilmektedir. Bu yazıda, ALTIN.S1 sertifikasının ne olduğu, nasıl işlem gördüğü ve yatırımcılar açısından taşıdığı avantajlar ile sınırlamaları detaylı biçimde ele alacağız.
Ayrıca Bakınız
ALTIN.S1 Sertifikası Nedir?
ALTIN.S1, Borsa İstanbul’da işlem gören, altın fiyatlarına endeksli bir kıymetli maden sertifikasıdır. Her bir sertifika, 0,995 saflıkta 0,01 gram altına karşılık gelmektedir. Bu yapı, yatırımcılara düşük tutarlarla altına yatırım yapma imkânı sunar. Fiziksel altın satın almadan, altına yatırım yapılmasını sağlayan ALTIN.S1, daha erişilebilir ve likit bir yatırım enstrümanı olarak öne çıkmaktadır.
Ne Zaman Piyasaya Sürülmüştür?
ALTIN.S1 sertifikaları, Darphane tarafından ihraç edilerek 21 Kasım 2022 tarihinde Borsa İstanbul’un Emtia Pazarı’nda işlem görmeye başlamıştır. Bu adım, yatırımcılara geleneksel altın yatırımına kıyasla daha esnek ve erişilebilir bir alternatif sunmayı amaçlamaktadır.
ALTIN.S1 Sertifikası Nasıl Alınıp Satılır?
ALTIN.S1 sertifikaları, Borsa İstanbul’da işlem gören menkul kıymetler arasında yer almakta olup, yatırımcılara altın fiyatlarına endeksli bir yatırım alternatifi sunmaktadır. Bu sertifikalara, banka veya aracı kurumlardaki yatırım hesapları üzerinden kolaylıkla erişim sağlanabilir. Hisse senedi alım-satımına benzer şekilde, yatırımcılar alım emri vererek ALTIN.S1 sertifikalarını portföylerine ekleyebilir, ihtiyaç duyduklarında satış emri vererek nakde çevirebilirler. Altın sertifikalarının BIST işlem kodu ALTIN.S1’dir
ALTIN.S1 Sertifikası İşlem Saatleri Nedir?
ALTIN.S1 sertifikaları, Borsa İstanbul Pay Piyasası kapsamında işlem gördüğünden, pay senetleri ile aynı seans saatlerine tabidir. İşlemler, 09:40 ile 18:10 saatleri arasında, sürekli işlem yöntemiyle gerçekleştirilmektedir. Belirtilen zaman dilimi dışında ise alım-satım emirlerinin iletilmesi mümkün değildir.
Altın Sertifikası Nasıl Fiyatlanır?
ALTIN.S1 sertifikasının fiyatı, temel olarak gram altın fiyatına endekslidir. Ancak sertifikalar Borsa İstanbul’da arz ve talep dengesine göre işlem gördüğü için, oluşan piyasa fiyatı ile spot gram altın fiyatı her zaman birebir örtüşmeyebilir.
Örnekle açıklayalım:
- Diyelim ki spot piyasada 1 gram altın 2.500 TL.
- Aynı anda Borsa İstanbul’da işlem gören ALTIN.S1 sertifikasının teorik olarak 25,00 TL olması gerekirken sertifika 23,80 TL ya da 27,60 TL seviyesinden işlem görebilir.
Spot gram altın fiyatı ve sertifika fiyatı arasında fark oluşmasının çeşitli nedenleri bulunmaktadır
Farklılıkların Nedenleri:
- Arz-Talep Dengesizliği: Sertifikaya olan talebin düşmesi veya artması fiyatı etkileyebilir.
- Kur Etkisi: TL’nin döviz karşısındaki dalgalanmaları, altının TL bazlı fiyatına yansır.
- Piyasa Kuralları: ALTIN.S1 için günlük fiyat marjı ±%5 ile sınırlıdır. Bu da fiyatların spot değerden farklı olmasına neden olabilir.
ALTIN.S1 sertifikası, gram altın fiyatına endeksli olmakla birlikte; borsa dinamikleri, işlem kuralları ve yatırımcı davranışları gibi unsurlar nedeniyle, sertifika fiyatı her zaman spot gram altın fiyatıyla tam olarak örtüşmeyebilir. Bu farklılıklar genellikle sınırlı düzeydedir; ancak yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilmesi önem taşır.
Altın Sertifikasını Fiziksel Altına Dönüştürebilir miyim?
ALTIN.S1 sertifikaları, belirli koşulların sağlanması hâlinde fiziki altına dönüştürülebilmektedir. Bu işlem, yatırımcının sertifikalarını saklayan yetkili aracı kurum aracılığıyla yürütülmektedir. Ancak fiziki dönüşüm talebinde bulunulabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.
Fiziki Dönüşüm Koşulları:
Süreç ve Zamanlama:
- Aracı kurumlar, talepleri aynı gün içinde en geç saat 16.00’ya kadar Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sistemine iletmelidir. Bu saatin ardından iletilen talepler, ertesi iş günü işleme alınır.
- Talepler aynı gün içerisinde iptal edilebilir. Ancak aracı kurumların işlem saatleri farklılık gösterebilir. Bu nedenle yatırımcıların kurumlarıyla önceden iletişime geçmeleri önemlidir.
Altın Sertifikasında Vergi Var mı?
ALTIN.S1 sertifikalarından elde edilen kazançlara %0 stopaj oranı uygulanmaktadır. Dolayısıyla yatırımcılar, bu sertifikalardan elde ettikleri gelirler üzerinden herhangi bir vergi ödeme yükümlülüğüyle karşılaşmazlar.
ALTIN.S1 Sertifikasının Avantajları
ALTIN.S1 sertifikaları, geleneksel fiziki altın yatırımına kıyasla çeşitli avantajlar sunmaktadır. Bu avantajlar, yatırım sürecinde hem maliyet hem de erişilebilirlik açısından önemli kolaylıklar sağlamaktadır:
Küçük tutarlarla altına yatırım yapılabilir.
Alım-satım işlemleri internet üzerinden kolayca gerçekleştirilir.
Fiziki taşıma ve saklama zorunluluğu yoktur.
Elde edilen kazançlar için vergi ödenmez.
Sertifikalarda işçilik maliyeti bulunmaz.
Alım-satım arasındaki fiyat farkı kuyumculara göre daha düşük olabilir.
ALTIN.S1 Sertifikasının Dezavantajları
Fiziki altın yatırımına kıyasla çeşitli avantajlar sunan ALTIN.S1 sertifikalarının, bazı sınırlayıcı yönleri de bulunmaktadır:
Fiziki altına dönüşüm için belirli prosedürler izlenmelidir.
Dönüşüm işlemleri, en az 50 gram (5.000 adet sertifika) ile mümkündür.
Sertifika fiyatı, döviz kuru dalgalanmalarından etkilenebilir.
İşlemler yalnızca Borsa İstanbul seans saatlerinde yapılabilir.
Arz-talep dengesine bağlı olarak, fiyatı gram altından farklılaşabilir.
Sonuç
ALTIN.S1 sertifikası, yatırımcılara fiziki altın taşıma gerekliliği olmadan, düşük maliyetli ve güvenli bir şekilde altına yatırım yapma imkânı sunar. Düşük tutarlarla erişilebilir olması, vergisel avantajlar sağlaması ve fiziki altına dönüşüm seçeneği sunması, bu ürünü birçok yatırımcı açısından cazip hâle getirmektedir. Ancak yatırım kararı alınmadan önce, fiyatlama yapısı, işlem saatleri ve dönüşüm koşulları dikkatle değerlendirilmelidir.